Dört Aşamalı İnovasyon Süreci

Başarılı inovasyon örnekleri teknik altyapının kurulması, zamana yayılan yönetimsel araçların ortaya konması, müşterilerin istek, beklenti ve görüşleri ile diğer firmaların çalışmalarında alınan dersler gibi çeşitli faktörlerin birarada olduğu bir sürecin sonunda ortaya çıkmaktadır. Başarıyı getiren bu süreç zaman zaman şans faktörünü içerse de, asıl olarak başarılı bir yönetim ve devamlı gelişim esasına dayalı bir sistem olarak algılanmalıdır. Biz de bu dergide, bu görüşe paralel olarak inovasyonu zamana yayılan çeşitli aktiviteleri içeren temel bir ticari süreç olarak algılamaktayız. Bu süreç bir kurumun, sunduğu ürünlerin, bunların nasıl üretildiğinin ve nasıl dağıtıldığının yenilenmesidir. Bu tanım çerçevesinde inovasyon yönetimi sürecinin tüm firmalar için tanımlanabilecek ortak aşamaları vardır. .. “Managing Innovation” kitabında tanımlanan ve bizim de örnek aldığımız aşamalar şunlardır: Arama/Tarama; Seçim; Uygulama ( Elde Etmek-Acquire, Ortaya Koymak-Execute, Piyasaya Sürmek-Launch); ve Öğrenme-Yeniden İnovasyondur. 

• Arama-Tarama Aşaması: İnovasyonun ilk aşaması ortamdaki değişim potansiyeline dair sinyalleri algılayabilmektir. Bu sinyaller inovasyon gerekliliğini ortaya çıkaran yeni teknolojiler, pazardaki çeşitli mekanizmalardaki yenilik gerektiren değişiklikler veya yasal bir değişiklik olabilir. Bundan dolayı, başarılı bir inovasyon yönetimi, ortamdaki farklı kaynaklardan gelen sinyalleri iyi bir şekilde tanımlama, uygulama ve seçme mekanizmalarını ortaya koymalıdır.
• Seçim Aşaması: İnovasyonun riskli bir süreç olduğu ve şirketlerin sonsuz risk alamayacağı gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, gerek pazarda oluşan, gerekse de mevcut veya potansiyel teknolojik fırsatların değerlendirebilmesi için çeşitli seçimler yapılmalıdır. Bu seçimler pazarın durumuna ve şirketin stratejisine bağlı olarak ortaya konmalıdır. Bu amaçla Arama-Tarama aşamasında üretilen girdilerin daha sonra geliştirilebilecek bir inovasyon konseptine dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu gerekliliği gerektiren (gerekliliği gerektiren yerine başka bir ifade) seçim sürecinde şirketler için 3 önemli girdi vardır. Bunlar: şirkete hitap eden teknolojik ve pazar fırsatlarına dair sinyaller; firmanın mevcut teknolojik altyapı (şirketin önerilen değişiklik ile mevcut durumu arasındaki uyum); ve şirketin genel stratejisi ile uyum.
• Uygulama Aşaması: Tetikleyici sinyaller alındıktan ve bunlardan bazılarını takip etmek için stratejik bir seçim yapıldıktan sonraki aşama, bu potansiyel fikirleri yeni bir ürüne, servise veya iş modeline dönüştürmektir. Bu aşama, başta pazarın durumuna, teknolojik altyapıya ve rakiplere bağlı olarak çok fazla risk içeren ancak zaman ilerledikçe yapılan araştırmalara ve çalışmalara bağlı olarak risklerin azaldığı bir süreçtir. Bu aşamalar daha detaylı incelendiğinde 3 önemli unsur olarak ortaya konulabilir. Bunlar:
  • Bilgi kaynaklarının elde edilmesi: Bu aşama bir soruna cevap olacak Ar-Ge faaliyetleri ile teknolojik bilginin üretilmesi ve iç-dış kaynaklar arası teknoloji transferinin gerçekleştirilmesi gibi yöntemlerle eski ve yeni bilginin birleştirilmesidir. Bir anlamda bu aşama daha sonra geliştirilecek taslak bir çözüm ortaya konmasıdır. Ortaya konan yeni fikrin özelliklerine göre, yaratıcılığın önemi, kullanılacak kaynakların etkili bir şekilde kullanımı, teknoloji transferi veya doğrudan bilgi üretimi gibi faktörler devreye girmektedir.
  • Projenin başlatılması: Bu aşama inovasyon sürecinin kalbi durumundadır. Bu aşamada girdiler açık bir stratejik konsept ve bu konseptin gerçekleştirilmesi için önerilen bazı öncü fikirlerdir. Aşamanın sonucu ise piyasaya sürme öncesi hem gelişmiş bir inovasyon hem de hazırlanmış bir pazardır. Farklı donanımlara sahip gruplar, çeşitli aşamalarına dahil oldukları bu süreçte belirli bir amaca veya sonuca yönelik çalışmaktadırlar. Tüm bunlara bağlı olarak birçok sorunun ortaya çıkabileceği bu süreç en çok zamanın, paranın ve emeğin harcandığı aşamadır. Bundan dolayı beklenen ve beklenmedik teknik ve pazar sorunlarına yönelik, üretim süreci, pazar özellikleri, şirket içi mekanizmalar ve yapılanmalar ile ortaya konulan ürünün özelliklerine bağlı olarak bu süreç içerisinde sürekli bir sorun giderme çalışması yapılmaktadır.
  • İnovasyonun piyasaya sürülmesi: İnovasyon sürecinde teknik problem çözümüne paralel olarak aynı zamanda yeni ürünün sunulacağı pazara hazırlanması için çeşitli aşamalar gereklidir. Bu süreç yine ürünün ve pazarı özelliklerine bağlı olarak son sunum öncesi sırayla müşteri beklentileri ve pazar durumu hakkında bilgi toplama, farklı kurumlar arasında iletişimi sağlama ve ortaya çıkacak problemleri çözme ve sunum öncesi hazırlıklardan oluşmaktadır.
• Öğrenme-Yeniden İnovasyon: İnovasyonun piyasaya sürülmesinin doğal bir sonucu da bu döngüyü başlatacak yeni bir uyarıcı unsur ortaya koymaktır. Yeni ürün veya sürecin başarısız olması durumunda, bunun nedenlerinin araştırılması gelecekteki inovasyon süreçleri için önemli girdiler ortaya koyabilir. Burada önemli bir nokta firmaların bu isteği göstermeleri, basit suçlamaların ötesine gidip sorunun kaynağına inebilmeleri, teknolojik süreçler ve yönetimsel problemlere dair sorunları ortaya koyabilecek geribildirim mekanizmalarını ve değerlendirme süreçlerini ortaya koymaları gerekmektedir.